Moelingen kreeg het in het begin van de oorlog zwaar te verduren. Moelingen lag op de route die het 1ste Leger van von Klück moest volgen. Dat moest zich tussen de vesting Luik en de Nederlandse grens wringen om over de Maas en zo naar Zuid-Limburg te trekken. Het werd voorafgegaan door de 2de en 4de cavaleriedivisie die offensieve verkenningen moesten uitvoeren om het Belgische veldleger te identificeren en eventueel te hinderen in geval van een opmars in de richting van de vesting in Luik. De Duitsers waren dus hoogst zenuwachtig. De verwoestingen in Moelingen zijn te koppelen aan de verwoesting van Visé.
In 1919 kon er gestart worden met de wederopbouw. De Dienst der Verwoeste Gewesten was een van de grootste spelers bij de organisatie van de wederopbouw. Gebouwen die met de steun van de dienst werden heropgebouwd, kregen in de gevel een gevelsteen. In Moelingen zie je op de gevels van veel huizen een gevelsteen met de letters "ORD". "ORD" staat voor "Office des Régions Dévastées" (Dienst Verwoeste Gewesten; de Voerdorpen behoorden in het begin van de 20ste eeuw bij de provincie Luik). Ook in andere gemeentes (oa in Leuven) vind je soortgelijke gevelstenen.
Het archief van de Dienst Verwoeste gebouwen is zeker interessant! Het grootste deel van het archief wordt bewaard in het Algemeen Rijksarchief (Brussel). Het archief omvat alle projecten waarbij de dienst betrokken was. De inventaris maakt het mogelijk om het archief te doorzoeken op naam van gemeente, architect, ondernemer of eigenaar. Je kan het archief van de dienst Verwoeste Gewesten vaak koppelen aan het archief van de onderzoekscommissie naar Duitse oorlogsmisdaden omdat je daarin getuigenissen zult vinden. Het verwoesten van gebouwen ging immers vaak gepaard met het vermoorden, mishandelen en wegvoeren van burgers.
(met dank aan Guido Sweron, Toerisme Voerstreek vzw en Luc Vandeweyer, Algemeen Rijksarchief Brussel)
