Op vrijdag 22 maart 2013 vond er een inspiratie- en ontmoetingsdag plaats in Villa Astrid te Leopoldsburg. Uit het aantal aanwezigen (ca. 160 deelnemers uit verschillende sectoren) bleek dat er in Limburg een grote interesse is voor de herdenking van Groote Oorlog! Een foto-verslag vind je hier. Van enkele sprekers kan je hier ook de presentatie downloaden (klik op de naam van de spreker).
Na een welkomstwoord door gedeputeerde Igor Philtjens en een korte toelichting over de historische locatie van Villa
Astrid door Kolonel-vlieger Johan Steyaert (Provinciecommandant Militair Commando Provincie Limburg) werd het project "Kleine verhalen in een Groote Oorlog" toegelicht door Sandro Claes en Dirk Bouve (PCCE). Met het project wil het PCCE alle initiatieven bundelen en zich toeleggen op de kleine verhalen die zich in Limburg hebben afgespeeld tijdens de Eerste Wereldoorlog. Het PCCE doet aan iedereen die zich bezighoudt met de herdenking van de Groote Oorlog in Limburg een oproep zijn eigen project of verhaal te delen met Limburg. Dit kan via de website www.limburg1914-1918.be of via één van de leden van de stuurgroep "Wereldoorlog I in Limburg".
Joost Vaesen (VUB-ULB) lichtte enkel interessante invalshoeken voor historische onderzoek rond Wereldoorlog I toe en legde drie uitdagingen aan onderzoekers voor. Tot slot wilde hij vijf vensters aanbieden om naar WO I in Limburg te kijken. Het voormiddag gedeelte werd afgesloten met de voorstelling van de "Bronnengids. Limburg 1914-1918. Kleine verhalen in een Groote Oorlog" door Rombout Nijssen (Rijksarchief Hasselt). De bronnengids is een nuttig instrument voor iedereen die aan de slag wil rond de herdenking van WO I.
In de namiddag stonden enkele boeiende en interactieve workshops op het programma. De workshops wilden vooral inspirerend werken en de deelnemers nieuwe inzichten aanbieden. De workshops werden gegeven in kleine groepjes waardoor er ruimte is voor uitwisseling van ideeën. Elke deelnemer kon in de namiddag twee workshops volgen.
Workshop 1: Stenen komen tot leven: omgaan met oorlogsmonumenten (Karel Strobbe, SOMA)
Tijdens deze workshop werd er vertrokken vanuit de Limburgse oorlogsmonumenten, en onderzochten de deelnemers hoe ze een hedendaags publiek kunnen vertellen over de ‘monumentenwoede’ van het interbellum. Hoe kan je ervoor zorgen dat het monument weer wat meer wordt dan marktpleinmeubilair? Een verslag van deze workshop vind je hier.
Workshop 2: Schatten op zolder: WO I-erfgoed registreren met het Erfgoedregister (Bart Bosmans, PCCE Limburg)
Met het Erfgoedregister kunnen particulieren en verenigingen gemengde erfgoedcollecties registreren: foto’s, tekeningen, documenten, voorwerpen, verhalen… Tijdens de workshop werd gedemonstreerd hoe men WO I-gerelateerde objecten in het Erfgoedregister kan invoeren. Het zwaartepunt lag op de beschrijving: hoe kan men ‘leren kijken’ naar objecten en wat is het belang van context en randinformatie?
Workshop 3: Van hieruit vertrok... op zoek naar gesneuvelde Belgische soldaten uit de Eerste Wereldoorlog (Griet Brosens, Instituut voor Veteranen-Nationaal Instituut voor Oorlogsinvaliden, Oud-strijders en Oorlogsslachtoffers – IV-NIOOO)
In een eerste deel werd uitgelegd waar je de sporen van gesneuvelde soldaten kan vinden, hoe je hun verhaal kan reconstrueren en hoe je met hun herinnering aan de slag kan gaan. In het tweede deel werden vragen en problemen besproken omtrent eigen projecten en ideeën.
Workshop 4: De Eerste Wereldoorlog in mijn gemeentearchief (Steven Vandewal, Stadsarchief Tongeren)
Gemeentearchieven: onbekend en dus onbemind? Het in detail bekijken van een archief van een gemeente, kan een bron aan informatie aanleveren van onbekende verhalen en gebeurtenissen. Aan de hand van concrete voorbeelden werd de diversiteit aan documenten die een gemeentearchief kan opleveren besproken.
Workshop 5: Met academische geschiedschrijving als inspiratiebron: ’14-’18 van dichtbij (Peter Van Wichelen)
De laatste decennia richtte het academische onderzoek over de Eerste Wereldoorlog zich meer en meer op het dagelijkse leven. In deze workshop gingen de deelnemers dieper in op de stand van wetenschappelijk onderzoek, over wat we weten, denken te weten en niet weten. Er werden onderzoeksvragen aangereikt waarmee lokale erfgoedwerkers aan de slag kunnen. Een verslag van de workshop vind je hier.
Workshop 6: Digital story-telling over de Eerste Wereldoorlog (Guy Serdobbel en Ray Leemans, MojoMedia)
MojoMedia is een bedrijf dat verhalen vertelt via digitale media. En 1914-1918 is een vat vol interessante, ontroerende en opmerkelijke verhalen. Maar hoe kun je de verhalen online vertellen en boeiend communiceren via websites, videosites, Facebook, Twitter en andere media? Hoe kan je bepaalde personages of gebeurtenissen online tot leven wekken? Concrete voorbeelden wilden inspirerend werken voor het eigen onderzoek.
Workshop 7: Kinderen en jongeren betrekken bij herdenkingsinitiatieven (Griet Heitzmann en Els Vinckx, XIOS Hogeschool Limburg)
Herdenkings- en herinneringsinitiatieven leggen een sterke focus op de toekomstige generatie. Welke rol kunnen erfgoedwerkers spelen binnen deze herinneringseducatie? Hoe brengen we hun expertise bij de toekomstige generatie? Welke methodieken en inhouden spreken jongeren aan? In dit rondetafelgesprek werden enkele “good practices” besproken.
De dag werd afgesloten met een gezellige drink waarbij er nog verdere interessante contacten werden gelegd of nieuwe ideeën besproken konden worden.
Het PCCE wil al de sprekers, de gemeente Leopoldsburg, het museum Kamp van Beverlo, Defensie, het Militair Commando Provincie Limburg, de leden van de stuurgroep en al de deelnemers hartelijk bedanken voor hun ondersteuning en inbreng op deze interessante dag!
