Limburg1914-1918

Alken

De Gildenzaal in Alken werd gebouwd in 1914, net bij de aanvang van WOI. Dit gebouw in eclectische stijl werd gebruikt voor vergaderingen, toneel opvoeringen en filmvoorstellingen.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Gildezaal, Hoogdorpstraat 5, 3570 Alken

As

Het luxueus casino van de mess officieren in As was een onderdeel van het vliegveld en de schietschool die vanaf 1916 aangelegd werden over een oppervlakte van maar liefst 80 km2. Later werd het gebouw bekend onder de naam "Kolonie", een plaats waar verzwakte of herstellende stadskinderen opgevangen werden.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.Ontdek daarnaast ook de inspirerende erfgoedwandeling op het vliegveld van As.

Locatie: De Kolonie, VZW Arbeidskansen, Bilzerweg 88, 3665 As

Beringen

In Beringen kan u na een lange restauratieperiode exclusief het hoofdgebouw van de mijnsite bezoeken. be-MINE onderging heel wat bouwfasen, waarbij gebouwen verwijderd, vervangen of vernieuwd werden. Het hoofdgebouw is het enige imposante gebouw dat nog uit WO I resteert.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Hoofdgebouw B-mine, Koolmijnlaan 201, 3582 Beringen

In deze prachtige gemeente kan je het WO I verhaal nog verder ontdekken dankzij twee activiteiten van de Heemkundige kring van Beringen. Heemkring Kiosk neemt je mee voor een begeleide wandeling op de Beringse Markt. Beringen werd tijdens WO I door het herbergen van Generaal E.P. Deschepper zwaar aangepakt. Het verhaal van de verwikkelingen, het beleg, de represailles en plunderingen, hun impact op mensen, woningen, gebouwen en monumenten wordt verteld. Ook het "kleine" verhaal rond het Berings oorlogsmonument komt aan bod. Het geheel is onderbouwd met een betrokken tentoonstelling in het Heemlokaal: foto's, documenten, medailles, bespreking van gebouwen en monumenten. De locatie van deze activiteiten is in de kelder van het oude stadhuis op de Markt van Beringen. De Heemkring verwelkomt u van 10u tot 18u en verwent je om het half uur met een gidsbeurt vanaf 11u (startpunt kerk).

In 2017 vieren de provinciale Monumentenwachtvereigingen hun 25-jarig bestaan. Monumentenwacht Limburg verwent u daarom op be-MINE met een indrukwekkende afdaling van één van de schachtbokken. Beringen bruist nog meer op deze dag dankzij de grote Mijnhappening! Ontdek de activiteiten op www.mijnhappening.be. Een hele dag vol familieplezier op be-MINE Beringen!

Foto: © KIK-IRPA, Brussel

Bilzen

Voor het eerst sinds jaren wordt Alden Biesen gedeeltelijk opengesteld op Open Monumentendag. Paula Deetjens trok tussen 1917 en 1918 zelf kunstige foto's op glasnegatieven van de landcommanderij van de Duitse orde. Maar liefst 30 duo-tickets worden verloot door Het Belang van Limburg om dit exclusieve verhaal onder begeleiding van een gids te ontdekken om 14 u., 15 u. en 16 u. Wil u één van de gelukkigen zijn, neem dan zeker deel aan de wedstrijd!

Locatie: Onze-Lieve-Vrouw-Geboortekerk van de Landcommanderij Alden Biesen, Kasteellaan 6, 3740 Blizen

Foto: bron: PCCE, Limburg

Bocholt

De kunstschatten van de Sint-Laurentiuskerk in Bocholt werden al erkend door de Duitse delegatie tijdens WO I, zoals het beeld van de Heilige Kristoffel van Jan Van Steffesweert. Vandaag worden er nog steeds elk jaar meer dan 1 000 auto's gezegend onder het toeziend oog van dit beeld. Laat je eveneens verbazen door de vindingrijkheid van de Bocholtse gemeenschap. In 1910 wisten ze, onder leiding van burgerlijk ingenieur en aannemer Albert Morglia, de ganse toren van de kerk over een afstand van 9.40 meter te verplaatsen.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Sint-Laurentiuskerk, Kerkplein 1, 3950 Bocholt

Foto kerk: © KIK-IRPA, Brussel
Foto Heilige Kristoffel: bron: Geschied- en Heemkundekring Bocholt

Borgloon

De bouw van het College in Borgloon startte in 1876 en deed dienst als onderwijsinstelling voor de Broeders Hieronymieten. Heel wat Duitse troepen passeerden de poort van de school op zoek naar verzorging, voeding, enz. Na WO I werd het gebouw nogmaals geteisterd door het noodlot: een verwoestende brand.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: College, Grootloonstraat 1a, 3840 Borgloon; stand op Loonse Stroopfabriek, Stationsstraat 54, 3840 Borgloon

EXTRA: om 15 u. (smartphone) en 16 u. (digitale camera) vertrekt een professionele fotograaf aan de promostand om je de kneepjes van het vak te leren. Hij leidt je doorheen de straten van Borgloon en leert je gebouwen creatief in beeld te brengen.

Foto: © Rik Nulens en Bron: Broeders Hiëronymieten, Sint-Niklaas

Bree

In de Sint-Trudokerk van Opitter wist een Duitse fotograaf in 1917-1918 de waarde van de prachtige Piëta te erkennen en fotografeerde ze zorgvuldig. De Piëta werd vervaardigd in het begin van de 16de eeuw in een Maaslands atelier. Wat is er met haar gebeurd? Ga jij naar haar op zoek?

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Sint-Trudokerk, Itterplein 1, 3960 Opitter (Bree)

Foto's: © KIK-IRPA, Brussel

Diepenbeek

Het Ursulinenklooster in Diepenbeek werd opgericht in 1853, waarna de eerste Ursulinen er onderdak vonden. Dit imposante gebouw op de Wijkstraat is een vast gegeven in het straatbeeld van Diepenbeek. Toch is het klooster niet altijd hetzelfde geweest!

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar. Je kan je in Diepenbeek ook laten verleiden door de muzikale tocht langs verschillende lokale monumenten.

Locatie: Ursulinenklooster, Wijkstraat 16, 3590 Diepenbeek

Dilsen-Stokkem

Het huis de Watering van Elen in Dilsen-Stokkem was tijdens WO I een erg belangrijke, maar ook hoogst geheime plek. In dit gebouw verschuilde zich immers een "passeur". Ontdek de plek waar de heer Peeters maar liefst 400 vluchtelingen onder het kanaal loodste richting Nederland.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Huis de Watering, Watering 1, Dilsen-Stokkem

Genk

In Genk is de ontdekking van de steenkoollagen de aanleiding om te starten met de uitbouw van de mijnzetel. Tijdens WO I was er geen bouwactiviteit, met uitzondering van Winterslag, waar in 1914 de eerste steenkool ontgonnen werd. De echte productie startte in 1917.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: C-Mine Genk, Evence Coppéelaan 91, 3600 Genk

Foto: bron: Rijksarchief Hasselt

Gingelom

Het voormalige kasteel van de familie de Looz-Corswarem in Gingelom is ook gekend als het kasteel van Niel-bij-Sint-Truiden. Dit gebouw is een voorbeeld van de invloed die diverse factoren op het behoud en beheer van kostbaar erfgoed kunnen uitoefenen.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Kasteel van Niel-bij-Sint-Truiden, Grote Bosweg 18, 3890 Gingelom

EXTRA: om 15 u. (smartphone) en 16 u. (digitale camera) vertrekt een professionele fotograaf aan de promostand om je de kneepjes van het vak te leren. Hij leidt je doorheen de straten van Gingelom en leert je gebouwen creatief in beeld te brengen.

Halen

De Sint-Pieterskerk in Halen werd op 12 augustus 1914 zwaar beschadigd. Dit drama werd gevolgd door een tweede lading kogels die op 18 augustus 1914 door de kerktoren floten. De Belgische soldaten staken de kerk nadien in brand, omdat ze vreesden dat Duitsers deze als uitkijktoren zouden gaan gebruiken. Je kan de kerk bezoeken van 10 tot 18u.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar. Kom zeker ook eens kijken naar de prachtige fototentoonstelling 'Symboliek' van Georges Das.

Locatie: Sint-Pieterskerk, Koepoortstraat 1, 3545 Halen

Foto: bron: Museum 'Slag der Zilveren Helmen', Halen

Ham

De restauratiewerken aan de Onze-Lieve-Vrouwkerk van Oostham eindigen in september 2017. Je krijgt een exclusieve inkijk in dit prachtinge monument op Open Monumentendag. De kerk werd bijna volledig vernield tijdens WO II, waarna een lang restauratieproject volgde. De 10de-eeuwse toren in Diestse ijzerzandsteen is een waar pareltje.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Onze-Lieve-Vrouw-Geboortekerk, Heldenplein 16, 3945 Oostham

Foto: © KIK-IRPA, Brussel

Hamont-Achel

Hamont-Achel verbergt een boeiend verhaal achter de muren van de Achelse Kluis In 1914 omsingelde het Duitse leger met maar liefst 2 000 soldaten de Kluis. Generaal Deschepper weigerde echter om zich over te geven. Bijgevolg werd het gebouw met beschoten door kanonnen. In 1916 werd langs de volledige Belgisch-Nederlandse grens en dwars door de tuin van de Kluis de elektrische draad geïnstalleerd om te vermijden dat men naar Nederland zou vluchten.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Achelse Kluis, De Kluis 1, 3930 Hamont-Achel

In Hamont-Achel wordt het verhaal uit WO I nog extra belicht. Zo wordt er op 9 en 10 september aan de Achelse Kluis een groot re-enactment spektakel georganiseerd. Een simulatie met Nederlandse en Belgische soldaten en Duitse soldaten, die de grens streng bewaken en geregeld vluchtelingen inrekenen. Aanvullend kan je nog meer informatie ontdekken op de tentoonstelling "Dagelijks leven en smokkel tijdens WO I". Meer info: www.noordlimburg1914-1918.be.

bron: Documentatiecentrum Dr. Bussels, Hamont-Achel

Hasselt

Het Stadsmus in Hasselt was aanvankelijk een dubbelwoonst. Het bestaat uit een 15de-eeuwse woning (Waerdenhof) en een patriciërswoning uit de 19de eeuw in neo-Venetiaanse palazzostijl. Het is ook uit deze periode dat de voorgevel van het volledige pand dateert. Tijdens WO I werden in dit pand Duitse officieren ingekwartierd bij de familie Stellingwerff-Creten en Stellingwerf-Nagant.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Het Stadsmus, Guido Gezellestraat 2, 3500 Hasselt

EXTRA: om 16 u. (smartphone) en 17 u. (digitale camera) vertrekt een professionele fotograaf aan de promostand om je de kneepjes van het vak te leren. Hij leidt je doorheen de straten van Hasselt en leert je gebouwen creatief in beeld te brengen.

- Foto: © KIK-IRPA, Brussel

Hechtel-Eksel

Locht, een gehucht van de gemeente Eksel, telde in 1914 slechts 31 boerenwoningen. In het midden een kleine kapel uit 1661 ter ere van de H. Bernardus. Een rustige locatie in het groen tot plots een 30-tal Duitse soldaten op de proppen kwamen ...

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Lochtkapel, Eindhovensebaan, 3941 Hechtel-Eksel

EXTRA: om 16 u. (smartphone) en 17 u. (digitale camera) vertrekt een professionele fotograaf aan de promostand om je de kneepjes van het vak te leren. Hij leidt je doorheen de straten van Hechtel-Eksel en leert je gebouwen creatief in beeld te brengen.

Foto: bron: Heemkundige kring Hechtel-Eksel

Heers

De gesloten hoeve "De Bellefroid" in Heers lag aan een thans verdwenen kasteel. Dat kasteel wordt voor het eerst vermeld in 1612. In 1917 sloeg het noodlot toe toen enkele Duitse soldaten, overgeplaatst vanuit het kasteel van Widooie, in het kasteel brand stichtten. Van het oude kasteel bleef enkel nog de hoeve bewaard. Dit gebouw wordt zeer uitzonderlijk opengesteld voor deze gelegenheid.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Hoeve in 't Broeck, Heurnestraat 79, 3870 Heers

Herk-de-Stad

Het pas gerenoveerde pand "Huis Alen" op de Markt in Herk-de-Stad wordt exclusief deels toegankelijk gemaakt op Open Monumentendag. De huidige eigenaren wisten een perfecte balans te vinden tussen oud en nieuw met oog voor goed behoud en beheer van ons kostbare erfgoed. Ook dit huis bleef niet gevrijwaard van de Duitse activiteiten tijdens WO I …

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Huis "Alen", Markt 5, 3540 Herk-de-Stad

EXTRA: om 13 u. (smartphone) en 14 u. (digitale camera) vertrekt een professionele fotograaf aan de promostand om je de kneepjes van het vak te leren. Hij leidt je doorheen de straten van Herk-de-Stad en leert je gebouwen creatief in beeld te brengen.

Foto: bron: Louis Strauven

Herstappe

De neogotische kerk, gewijd aan Johannes de Doper, in Herstappe is een zeer sobere eenbeukige kerk uit de 19de eeuw met een opmerkelijke geschiedenis. Herstappe is als kleinste gemeente van Limburg meer dan een bezoek waard.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Sint-Jan-Baptistkerk, Kerkstraat 3, 3717 Herstappe

Heusden-zolder

De eerste steen van het Domherenhuis in Heusden-Zolder werd gelegd in 1795 door Domheer Antoine Lambert de Villenfagne. Het startte met een hoeve waar doorheen de tijd steeds nieuwe delen aan werden toegevoegd. Onder het wapenschild staat de familiespreuk "Tenaciter urget", wat "Hardnekkig zet hij door" betekent.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Domherenhuis, Dekenstraat 39, 3550 Heusden-Zolder

Foto: bron: Collectie Limburgensia van de Provinciale Bibliotheek Limburg (Hasselt)

Hoeselt

Het klooster van de Zusters van Voorzienigheid in Hoeselt werd in 1897 gekocht door de zusters uit Frankrijk van barones Marthe de Brouckmans. Jarenlang werd er een weeshuis gerund onder de naam "Orphelinat Saint-Joseph". Een overleden weesje zorgde voor een klein mirakel tijdens WO I. De angst voor ziekten werd de Duitsers te veel en er werd gekozen om het klooster te mijden als verblijfplaats.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Klooster van de Zusters van Voorzienigheid, domein Burghof, Dorpstraat 18, 3730 Hoeselt

Foto: bron: Piet Snellings

Houthalen-Helchteren

Het Kasteel Ter Dolen in Houthalen-Helchteren was zowel in WO I als in WO II de aangewezen plaats om Duitse troepen te huisvesten, met alle gevolgen van dien. In 1994 werd op het domein een brouwerij ingericht en later eveneens een prachtig gastenverblijf. Je kan genieten van de tuin rond het kasteel. Je kan na het bezoek alvast één van de brouwsels testen.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Kasteel Ter Dolen, Eikendreef 17, 3530 Houthalen-Helchteren

Kinrooi

Vlak voor het Douanekantoor in Kessenich liep de tramlijn, die tijdens WO I werd afgeschaft. Op de sporen werden stenen gegooid en aan het douanekantoor werd een grote poort geplaatst als één van de twee openingen (ook in Molenbeersel) in de elektrische draad. Na de functie als tramhalte kreeg het gebouw de functie van douanekantoor. De evolutie van het gebouw kan je ontdekken in de tentoonstelling 'Douanekantoor belicht'.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Douanekantoor, Venlosesteenweg 403, 3640 Kinrooi

EXTRA: Strek de benen en maak een prachtige wandeling vanuit het Douanekantoor over Borgitter en het Vijverbroek. Een gids neemt je mee in een boeiend verhaal over de verlegging van grenzen. Sluit af in de 'Smakerij' voor een lekker hapje en drankje.

Kortessem

In Kortessem word je verwend met een zeer bijzonder verhaal. De Kruiskapel kent er een eigenaardige bouwgeschiedenis. Oorspronkelijk werd de kapel opgericht aan de Sint-Pieterskerk, waarna ze in 1875 afgebroken werd. Wat is er met de kapel gebeurd?

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar aan Kasteel Fauconval om de geheimen te ontsluieren.

Locatie: Kasteel Fauconval, Daaleinde 2, 3720 Kortessem

Lanaken

In Lanaken word je meegenomen in het kat- en muisspel tussen de Duitsers en de burgemeester De Caritat de Peruzzis met zijn gevolg. De Sint-Ursulakerk kreeg hierdoor de volle laag met maar liefst 8 of 9 voltreffers. Gelukkig is niet alles verloren gegaan en kan je vandaag nog van heel wat kunstschatten genieten, zoals de opmerkelijke grafsteen van Hendrik de Merode uit 1564 die door de Duitsers gefotografeerd werd tussen 1917 en 1918.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Sint-Ursulakerk, Kerkplein 1-17, 3620 Lanaken

Foto: © KIK-IRPA, Brussel

Leopoldsburg

De militaire kerk van Leopoldsburg is ook gekend als de parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw Ten Hemel. Deze neoromaanse kerk werd gebouwd door de geniesoldaten van het Belgische leger op het einde van de 19de eeuw, maar viel tijdelijk in handen van de Duitsers onder WO I. Het Ministerie van Justitie besliste in 1928 om niet meer in te staan voor de kosten van de kerk, waarna deze in handen kwam van het Ministerie van Landsverdediging. Maar ook in latere tijden werd deze kerk niet gespaard.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw Ten Hemel (Militaire kerk), Kastanjedreef, Leopoldsburg

Lommel

Het Hei's Kapelleke in Lommel is een bedehuis in het gehucht Heide. Het werd opgericht in 1874 door pastoor Karel Gaetshofs en kapelaan Frans Vencken. Het was een klein kapelletje dat tijdens de meimaanden druk bezocht werd. Later werd de kapel vergroot naar aanleiding van een gebeurtenis in WO I. Benieuwd naar meer?

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Kapel van Onze-Lieve-Vrouw van Bijstand, Heide 147, 3920 Lommel

Foto: bron: verzameling Antonie Broeks, Lommel

Lummen

'Het Café 't Hukske in Lummen is ook gekend als handelshuis 'In den Vlaamschen Leeuw'. In Augustus 1914 werd dit pand volledig verwoest door Duitse troepen. Tijdens 'de brand van Lummen' ging het pand in vlammen op. Het huis bestond uit een winkelpand, een woonhuis, een paardenstal, een bakhuis en een remise. Op dezelfde plaats werd in 1915 het pand opnieuw opgetrokken in een andere stijl met Duits geld.

Op Open Monumentendag zal een gids jou om 14 u., 15 u. en 16 u. meenemen in het verhaal van de brand van Lummen en zal de eregalerij van kunstschilder Charles Wellens opengesteld worden, waar je o.a. zijn schilderij 'de brand van mijn dorp' kan bewonderen dat hij na WO I geschilderd heeft. Ook Davy Stroobants verwent u met de lezing 'Herdenking "De Groote Brand van Lummen" 18. 19 augustus en 25 september 1914' in het Administratief Centrum (Gemeentehuis) om 13u.

Locatie: 't Hukske, Gemeenteplein 21, 3560 Lummen

Foto: bron: Richard Verboven-Lummen

Maaseik

Tussen 1917 en 1918 passeerde een Duitse delegatie met fotograaf langs de Sint-Catharinakerk. Naar aanleiding van een grote inventarisatiecampagne werden de Kerkschatten van Sint-Catharina zorgvuldig gefotografeerd, waaronder de beroemde Codex Eyckensis. Deze foto's spelen een belangrijke rol in het huidige onderzoek op het eeuwenoude manuscript. De kerk zelf werd niet gefotografeerd. waarom?

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Sint-Catharinakerk, Kleine Kerkstraat, 3680 Maaseik

EXTRA: om 15 u. (smartphone) en 16 u. (digitale camera) vertrekt een professionele fotograaf aan de promostand om je de kneepjes van het vak te leren. Hij leidt je doorheen de straten van Maaseik en leert je gebouwen creatief in beeld te brengen.

In de Sint-Catharinakerk zal op zondag 10 september eveneens een exclusieve ontsluiting zijn van een ongekend stuk erfgoed, gelieerd aan de Codex Eyckensis. Wees er zeker bij om dit te kunnen ontdekken op deze dag. Ook in de kerk zullen er diverse randactiviteiten zijn binnen dit project. Zo kan je genieten van de demonstraties van boekbinderij Camps, die de oude technieken van het boekbinden voor u ontrafelt. Of u kan zelf aan de slag en een poging wagen om het kalligrafisch schrift onder de knie te krijgen.

Foto Codex: © KIK-IRPA, Brussel
Foto Kerk: © Rik Nulens

Maasmechelen

Maasmechelen werd vrij snel geviseerd door de Duitse troepen in WO I omwille van de steenkoolmijn van Eisden Tuinwijk. U kan al wandelend de inpakt van WO I ontdekken langs de Kunstacademie, de voormalige Oude Magazijnen, het eerste gebouw uit 1911, de smederij, schrijnwerkerij, enz. Ontdek ook de overlevingsstrategieën van de Eisdenaren. De geschiedenis van de magazijnen vertalen zich in een prachtig industrieel gebouw waar vandaag de kunstacademie in gehuisvest is. Ook de tuinwijk en de schachtbokken mogen niet ontbreken tijdens de wandeling.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u. en 16 u. een gids voor u klaar. De wandeling met gids duurt 2 uur.

Locatie: Kunstacademie, Zetellaan 35, 3630 Maasmechelen

Los van deze wandeling kan je ook naar de Sint Barbarakerk. Ook al stond ze nog niet tijdens de eerste wereldoorlog recht, je kan de toren van de Sint Barbarakerk bezoeken en genieten van een schitterend panorama. Tegelijkertijd kan je met een gids de kerk bezoeken en horen hoe deze kerk deel uit maakte van het door de mijnbazen georganiseerde leven in de Tuinwijk. (meer info via de Toeristische dienst)

Foto: bron: Rijksarchief Hasselt

Meeuwen-Gruitrode

De gewezen Commanderij van de Duitse Orde in Meeuwen-Gruitrode is een indrukwekkende complex dat vanaf de Franse tijd in privé-handen terecht kwam. Daardoor geraakte het monument deels in verval en werden ingrijpende verbouwingswerken uitgevoerd in de voorbije decennia. Vandaag ligt een masterplan klaar voor een totale renovatie en herbestemming van de site.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Doorlopend ontdekt u unieke foto's van het WOI-front aan de Westhoek, gemaakt door een officier uit Gruitrode. In de kasteeltoren vindt u restanten van de Duitse Ridderorde uit opgravingen op de site. Of u kunt genieten van een drankje op de mooie binnenkoer van de Commanderij.

Locatie: Commanderij, Weg naar Opoeteren 2-4, 3670 Meeuwen-Gruitrode

Neerpelt

Oorlog kan leiden tot schade aan gebouwen, maar soms wordt een gebouw daarvan gespaard zoals de Sint-Niklaaskerk in Neerpelt. Geen enkel gebouw blijft echter gevrijwaard van verbouwingen, vernielingen, enz. Dit geldt ook voor de Sint-Niklaaskerk. Deze prachtige neogotische kerk 'overleefde' WO I, maar werd wel getroffen tijdens WOII en bleef ook niet gespaard van (enkele) natuurstormen.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

De heemkring van Neerpelt verwent je eveneens met een kleine tentoonstelling en een exclusieve toegang tot de kerktoren (incl. bezoek aan beiaard).

Locatie: Sint-Niklaaskerk, Pastorijstraat 1, 3910 Neerpelt

EXTRA: om 13 u. (smartphone) en 14 u. (digitale camera) vertrekt een professionele fotograaf aan de promostand om je de kneepjes van het vak te leren. Hij leidt je doorheen de straten van Neerpelt en leert je gebouwen creatief in beeld te brengen.

Foto: bron: Heemkundige kring Neerpelt

Nieuwerkerken

Zeer exclusief wordt het kasteel van Binderveld in Nieuwerkerken opengesteld. Deze prachtige locatie is ook bekend als het waterkasteel en fungeerde als de zetel van de leen van de graven van Loon. Binderveld was tot in 1842 geen zelfstandige parochie, maar de inwoners mochten de mis in de kapel van het kasteel bijwonen. Het kasteel werd doorheen de tijd meerdere malen verwoest. Enkel de poorttoren en het woonhuis bleven bewaard.

Dit 18de eeuws kasteel-woonhuis in Brabantse renaissancestijl werd door de huidige eigenaar in zijn oude glorie hersteld en dit met veel respect voor het kostbare erfgoed. Zo heeft hij gezorgd dat het geheel opnieuw omgracht werd. Door de exclusiviteit van dit bezoek is deze locatie enkel onder begeleiding van gidsen toegankelijk vanaf 13u tot 17u30 om het half uur.

Locatie: Kasteel van Binderveld, Molenstraat 31, 3850 Binderveld

Foto: bron: Ludo Vanrusselt

Opglabbeek

De Sint-Lambertuskerk in Opglabbeek kreeg sinds WO I een hele make-over. Deze prachtige kerk is gebouwd in Maasgotische stijl. De toren dateert uit de 13de eeuw. De kerk werd na 1927 uitgebreid, vooral in de breedte. Ook de omgeving van de kerk is sterk veranderd in de 20ste eeuw. Weet jij nog welke gebouwen oorspronkelijk rond de kerk stonden?

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Sint-Lambertuskerk, Kapelstraat 10, 3660 Opglabbeek

Overpelt

Laat je in Overpelt verrassen door een speciale openstelling. De Sint-Corneliskerk van Lindelhoeven is een merkwaardig gebouw met een unieke geschiedenis. De huidige kerk vervangt de kerk die in 1905 gebouwd werd onder pastoor Habets. Door geldperikelen duurde het tot 1913 voor de kerk volledig bemeubeld was. Een foto van vlak voor WO I toont de oude kerk in zijn volle glorie. Waarom werd de kerk vernield? Van waar de diverse geldperikelen doorheen de tijd?

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Sint-Corneliuskerk Lindelhoeven, Pater Vanduffelstraat 15, 3900 Lindelhoeven (Overpelt)

Peer

De klok op de kerktoren van de Sint-Trudokerk in Peer werd verplicht 1 uur bijgesteld op bevel van de Duitsers na de inval tijdens WO I. Deze tijd gebruiken wij vandaag nog steeds. Heel wat inwoners van Peer konden schuilen in deze prachtige kerk met een imposante, gotische toren. In de verslagen van de toenmalige pastoor wordt er melding gemaakt van de grote stijging in het aantal kerkgangers.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Sint-Trudokerk, Kerkstraat 1, Peer

Foto: bron: Heemkundige Kring Peer vzw

Riemst

De waterburcht van Millen dateert uit de 14de eeuw. De burcht werd pas in de 17de eeuw omgebouwd tot kasteel, waarna het in de 19de eeuw opnieuw van gedaante verwisselde en verbouwd werd tot een hoeve. Het geheel is een combinatie van baksteen en mergelsteen.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Waterburcht van Millen, Kattestraat 22, 3770 Riemst

Sint-Truiden

In Sint-Truiden werd in de 19de eeuw het Klein Seminarie ingehuldigd. Later evolueerde het voormalige abdijcomplex naar een internaat. Architect Louis Roelandt kreeg de opdracht om het gebouw te herstellen naar de oorspronkelijke 18de-eeuwse stijl. Vooral de nieuwe Seminariekerk is een opvallende toevoeging. Tijdens WO I werd de site gebruikt als verblijfsplaats voor troepen en West-Vlaamse vluchtelingen. Daarnaast werd de site tussen 1917 en 1918 zorgvuldig gefotografeerd door de Duitsers. Deze foto's behoren tot de weinig resterende archiefbeelden van de kerk die in 1975 in een vlammenzee verdween.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Seminariekerk Sint-Trudoabdij, Diesterstraat 1, 3800 Sint-Truiden

Tessenderlo

Tussen 1917 en 1918 werd de Sint-Martinuskerk van Tessenderlo zorgvuldig gefotografeerd door een Duitse delegatie. Over gans België werden een 10.000 tal foto's op glasplaten vastgelegd. De gotische kerk uit de 15de eeuw kon de Duitse specialisten duidelijk bekoren aan binnen- als aan de buitenzijde. Vooral het prachtige doksaal werd gedetailleerd gefotografeerd.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Sint-Martinuskerk, Markt 3, 3980 Tessenderlo

EXTRA: om 15 u. (smartphone) en 16 u. (digitale camera) vertrekt een professionele fotograaf aan de promostand om je de kneepjes van het vak te leren. Hij leidt je doorheen de straten van Tessenderlo en leert je gebouwen creatief in beeld te brengen.

Tongeren

Tussen 1917 en 1918 trokken de Duitsers minimum 50 foto's op glasnegatieven in en rond Tongeren. Zo viel hun oog op de Sint-Martinuskerk, het gasthuis Sint-Jacob, het kasteel van 's Herenelderen, enz. Ook het Begijnhof was een geliefde plek die in 1257 binnen de wallen werd aangelegd. Vele gebouwen werden doorheen de tijd bijgebouwd, vervangen, enz. In de Franse tijd werd het begijnhof zelfs gesloten.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u.een gids voor u klaar aan het begijnhofmuseum.

Op het begijnhof zijn volgende gebouwen opengesteld op Open Monumentendag: een begijnhofhuisje (meer info in het begijnhofmuseum) en het Begijnhofmuseum.

Locatie: Begijnhof, Begijnhofmuseum, Onder de Linde 12, 3700 Tongeren

Naar aanleiding van de finalisatie van de restauratie van de Sint-Stefanuskerk in 's Herenelderen zal ook deze kerk opengesteld worden op Open Monumentendag. Ook op deze site trokken de Duitsers tussen 1917 en 1918 memorabele glasnegatieven.

Voeren

De 'Voerpoort' in Moelingen (Voeren) opent zijn deuren voor jou op Open Monumentendag. Dit gebouw kende zijn start in de 19de eeuw en was bewoond door Antoine Houbiers, Marie Louise Janssen en hun vier kinderen. Het huis was een goede thuis voor enkele grote gezinnen, maar werd in WO I geteisterd door een rampzalige brand. Vandaag kent iedereen het gebouw als het Vlaams Cultureel Centrum 'de Voerpoort'.

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: De Voerpoort, Dorpsstraat 34, 3790 Voeren

EXTRA: om 15 u. (smartphone) en 16 u. (digitale camera) vertrekt een professionele fotograaf aan de promostand om je de kneepjes van het vak te leren. Hij leidt je doorheen de straten van Voeren en leert je gebouwen creatief in beeld te brengen.

Wellen

De Kleinwinning in Ulbeek is een unieke plek die speciaal voor jou wordt opengesteld op Open Monumentendag. Het is een gesloten hoeve met een 18de-eeuwse kern. Het oorspronkelijke vakwerk is volledig vervangen door baksteen. Het gebouw kent eveneens een merkwaardige geschiedenis tijdens WO I. Benieuwd naar meer?

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: De kleinwinning, Hamelstraat 15, 3830 Ulbeek (Wellen)

Zonhoven

De Sint-Quintinuskerk in Zonhoven is een Classicistische kerk die in 1788 werd voltooid met een integratie van de vroeg gotische toren. Tijdens WO I had de gemeente het niet zwaar te verduren, zoals vele Limburgse gemeenten. Vele werkzaamheden werden dan ook systematisch verder gezet. Zo werd het romaanse doopvont in de gotische toren zorgvuldig gerestaureerd, maar zonder toezicht van Monumentenzorg. Meer weten?

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Sint-Quintinuskerk, Heuvenstraat 2, 3520 Zonhoven

Zutendaal

In Zutendaal kan je de Pastorie bezoeken. Het gebouw werd op het einde van de 18de eeuw gebouwd door de Norbertijnen in classicistische stijl. Het geheel werd ontworpen door Mathias Soiron. Voordien prijkte op deze locatie een 17de-eeuws bouwwerk waarvan enkel nog de toegangspoort met duiventoren resteert. Het interieur is rijkelijk versierd met stucversiering (Lodewijk XVI).

Op Open Monumentendag, 10 september 2017, staat er om 14 u., 15 u. en 16 u. een gids voor u klaar.

Locatie: Witherenpastorie, Vijverplein 2, 3690 Zutendaal

EXTRA: om 15 u. (smartphone) en 16 u. (digitale camera) vertrekt een professionele fotograaf aan de promostand om je de kneepjes van het vak te leren. Hij leidt je doorheen de straten van Zutendaal en leert je gebouwen creatief in beeld te brengen.